Kościół Garnizonowy w Kielcach 16 sierpnia 2024 roku

Są w Kielcach budynki widocznie wyróżniające się swoją architekturą spośród pozostałych w otoczeniu. Można do takich zaliczyć Dworzec Autobusowy (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/08/dworzec-autobusowy-w-kielcach-5-grudnia.html), Dworek Laszczyków (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/12/dworek-laszczykow-w-kielcach-23-marca.html), Centrum Geoedukacji na Wietrzni (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/05/centrum-geoedukacji-w-kielcach-17-marca.html). Na pewno wyróżnia się także swoją bryłą Kościół Garnizonowy u zbiegu ulic Chęcińskiej i Karczówkowskiej - a to dlatego, że wybudowany został na początku XX wieku jako cerkiew prawosławna.

Cerkiew św. Mikołaja służyła stacjonującym w Kielcach żołnierzom 6 Pułku Strzelców Imperium Rosyjskiego, podobnie zresztą jak odrobinę starsza od niej, zniszczona Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego stojąca wówczas w miejscu dzisiejszego Skweru im. Stefana Żeromskiego (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/11/skwer-im-zeromskiego-w-kielcach-28.html). Projekt cerkwi w stylu neobizantyjskim powstał w pracowni architekta Guberni Stanisława Szpakowskiego w 1902 roku. Miała być ona odpowiedzią na budowany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, którego projekt powstał w tej samej pracowni - podobnie zresztą, jak projekt synagogi w stylu mauretańskim (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/07/synagoga-w-kielcach-13-maja-2023-roku.html).

Co wyróżniało architekturę cerkwi? Powstała ona na zadrzewionej, nieregularnej działce na planie krzyża greckiego. Nad przecięciem się ramion krzyża dach wieńczyła okrągła kopuła, a ramiona zwieńczone były półkopułami.

Wejście główne prowadziło przez dzwonnicę:

Świątynia została od razu otynkowana, zastosowano w niej także ogrzewanie - parowe. Mieściła 900 wiernych. Wnętrze było dobrze oświetlone dzięki zastosowaniu aż 80 otworów okiennych. Podłogę wyłożono płytkami terakotowymi i posadzka ta zdobi świątynię do dziś. Ślad natomiast nie pozostał po ikonostasie i dwóch prawosławnych bocznych ołtarzach.

Po wejściu do Kielc armii austriackiej w 1915 roku w cerkwi ulokowano obóz jeniecki. Po odzyskaniu niepodległości mieściły się w niej magazyny, później przekazano ją Kościołowi Katolickiemu. W 1925 roku budynek otrzymał Garnizon Kielecki Wojska Polskiego, wyremontowano go i przearanżowano na potrzeby katolików, w 1926 roku poświęcono jako Kościół Garnizonowy pw. NMP Królowej Polski. W czasie II wojny światowej kościół przemianowano na cywilny, a w 1946 roku z powrotem garnizonowy. W 1976 roku budynek otoczono ochroną jako zabytek. Niestety poza nabożeństwami wejście do zabytku nie jest możliwe, ale warto zajrzeć przez szybki w drzwiach, by podejrzeć wnętrze.