Rezerwaty Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego

Podczas swoich małych wypraw zdążyłam odwiedzić już wszystkie rezerwaty przyrody zlokalizowane na terenie najbliższego miejsca zamieszkania Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego. Łącznie rezerwatów jest dziesięć, dodatkowo jeden w otulinie. Poza jednym o charakterze leśnym i jednym o charakterze krajobrazowym, wszystkie są rezerwatami przyrody nieożywionej - z odkryciami geologicznymi.

W Kielcach znajduje się rezerwat krajobrazowy - Karczówka (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/12/karczowka-w-kielcach-16-sierpnia-2024.html). Powstał już w okresie 20-lecia międzywojennego, później w 1953 roku. Chroni "fragment lasu sosnowego tworzącego cenne krajobrazowo otoczenie zabytkowego klasztoru z XVII wieku i pomnika powstańców z 1863 roku". Do rezerwatu prowadzi czerwony szlak pieszy PTTK z Chęcin do Kielc oraz ścieżka geologiczno-kruszcowo-górnicza (https://dariipodroze.blogspot.com/2025/01/sciezka-geologiczno-kruszcowo-gornicza.html). Co ciekawe, Karczówka jest także górą w Koronie Gór Świętokrzyskich - to najwyższe wzniesienie Pasma Kadzielniańskiego.

Kolejnym rezerwatem jeszcze w granicach Kielc jest Biesak-Białogon (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/07/rezerwat-biesak-biaogon-16-wrzesnia.html). Znajduje się w Paśmie Posłowickim Gór Świętokrzyskich, w pobliżu najwyższego Biesaku zaliczanego do Korony Gór Świętokrzyskich. Rezerwat chroni "wychodnie skał ordowickich i kambryjskich wykazujących wiele ciekawych zjawisk tektonicznych". To dawny kamieniołom, dziś zalany malowniczym, choć coraz bardziej zarastającym roślinnością, stawem. Do rezerwatu prowadzi żółty szlak spacerowy wokół Kielc.

W kierunku Piekoszowa w okolicach Jaworzni znajdują się dwa rezerwaty. Mowa o Chelosiowej Jamie (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/06/rezerwat-chelosiowa-jama-18-czerwca.html) - także dawnym kamieniołomie, z niesamowitym systemem jaskiń, według niektórych źródeł najdłuższym w Polsce poza tymi zlokalizowanymi w Tatrach. Przedmiotem ochrony rezerwatu są "różnorodne formy krasu wraz z najdłuższym w regionie systemem jaskiniowym rozwiniętym w dewońskich wapieniach".

Z Jaworzni przejść można także do rezerwatu Moczydło (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/12/rezerwat-moczydo-koo-kielc-4-listopada.html), by podążać wzdłuż punktów ścieżki edukacyjnej. Rezerwat chroni "pozostałości górnictwa kruszcowego w formie szpar i szybików oraz fragmenty roślinności typu wapiennolubnych muraw kserotermicznych".

Poruszając się z Kielc w kierunku Chęcin trafimy do chyba najsłynniejszego ze wszystkich rezerwatów parku krajobrazowego - Jaskini Raj (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/10/jaskinia-raj-noc-w-raju-8-wrzesnia-2023.html). W rezerwacie obowiązuje zakaz fotografowania i filmowania, zdjęcia pochodzą zatem sprzed jaskini, z imprezy "Noc w Raju". Rezerwat chroni "wychodnie wapieni dewońskich, Jaskinię Raj z najbogatszą w Polsce szatą naciekową oraz namuliska z cennymi zabytkami archeologicznymi". Przy rezerwacie przebiega czerwony szlak pieszy z Chęcin do Kielc. Z rezerwatu rzut beretem do góry w Koronie Gór Świętokrzyskich - Patrol - najwyższego wzniesienia Pasma Zgórskiego.

Ten sam szlak zaprowadzi nas jeszcze do położonego w pobliżu Chęcin rezerwatu Góra Zelejowa (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/11/gora-zelejowa-koo-checin-9-marca-2024.html). Po tym rezerwacie można także poruszać się ścieżką edukacyjną. Rezerwat ma na celu ochronę "form skalnych z przykładami wietrzenia krasowego, odsłonięć geologicznych o ciekawej tektonice i mineralizacji oraz rzadkich gatunków roślin i zwierząt". Góra Zelejowa umożliwia także obejrzenie fragmentów panoramy okolicy z punktów widokowych, rzadkich w Górach Świętokrzyskich. No i jest kolejną z gór w Koronie Gór Świętokrzyskich, w Paśmie Zelejowskim. 

Z Zelejowej bardzo blisko do kolejnego rezerwatu - Góra Żakowa (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/03/rezerwat-gora-zakowa-koo-kielc-9-marca.html). Do niego prowadzi niebieski szlak pieszy PTTK z Chęcin do Łagowa. W rezerwacie znajduje się ciekawa jaskinia Piekło (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/04/jaskinia-pieko-pod-skibami-11-listopada.html). Przedmiotem ochrony rezerwatu są "powierzchniowe i podziemne pozostałości górnictwa kruszcowego rud ołowiu oraz rzadkie gatunki chronionych roślin".

Z Chęcin wyruszyć też warto do rezerwatu Góra Rzepka (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/05/rezerwat-gora-rzepka-glinianki-gora.html). Uwielbiam widok rozpościerający się ze skarpy nad kamieniołomem, z Europejskim Centrum Edukacji Geologicznej, ośrodkiem badawczym Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Rezerwat ma na celu ochronę "wychodni skał dewońskich oraz pozostałości historycznego górnictwa kruszcowego rud ołowiu". Do rezerwatu podejść można czarnym szlakiem pieszym PTTK z Małogoszcza do Chęcin.

Ten sam szlak przechodzi w pobliżu kolejnego rezerwatu w Chęcińsko-Kieleckim Parku Krajobrazowym, Milechowy (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/05/rezerwat-milechowy-koo-maogoszcza-28.html). Choć to rezerwat leśny, nie brakuje w nim także odsłonięć geologicznych, a także niewielkiej jaskini, Piekła Milechowskiego. Rezerwat chroni "zbiorowiska leśne o cechach naturalnych oraz kserotermiczne systemy zaroślowe i murawowe z licznymi roślinami chronionymi, a także osiem jaskiń i schronisk skalnych". 

No i ostatni z rezerwatów, ale chyba zapewniający najpiękniejsze o każdej porze roku i każdej porze dnia widoki, Góra Miedzianka (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/08/rezerwat-gora-miedzianka-12-sierpnia.html). Miedzianka to także góra w Koronie Gór Świętokrzyskich, najwyższy szczyt Wzgórz Miedziankowich w Paśmie Chęcińskim. Do rezerwatu dotrzeć można żółtym szlakiem pieszym z Wiernej Rzeki do Chęcin. Rezerwat chroni "rzadko spotykane minerały kruszcowe, rośliny i zwierzęta oraz zachowanie śladów dawnych robót górniczych". W celu dowiedzenia się czegoś więcej o górnictwie kruszcowym warto zajrzeć do Muzealnej Izby Górnictwa Kruszcowego u podnóża Miedzianki.

Rezerwatem znajdującym się w otulinie parku jest Wolica (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/12/rezerwat-wolica-koo-checin-25-maja-2024.html). To niewielki, stosunkowo nowy rezerwat, który powstał w celu ochrony "obszaru wyrobisk pogórniczych z profilem osadów dolnego wapienia muszlowego".

Podsumowując: eksplorujcie przyrodę Gór Świętokrzyskich! Jednym ze sposobów dotarcia do ciekawych miejsc jest podążanie szlakiem rezerwatów przyrody poszczególnych parków krajobrazowych.