Synagoga w Szczebrzeszynie 5 września 2024 roku
Jednym z zabytków Szczebrzeszyna, niewielkiego, ale bardzo uroczego miasteczka nieopodal Zamościa w województwie lubelskim, jest późnorenesansowa synagoga:
Świątynia powstała na początku XVII wieku w miejscu starszej, drewnianej - zatem w epoce późnego renesansu. Prawdopodobnie pierwotnie jej dach ozdobiony był typowo polską i typowo renesansową attyką. Obecnie dach ma charakter dachu polskiego, do niedawna krytego gontem, od końca lat 80-tych zastąpionego blachą.
Synagoga w Szczebrzeszynie kilkukrotnie była niszczona i odbudowywana: w połowie XVII wieku po spaleniu przez Kozaków w trakcie oblężenia Twierdzy Zamość, po pożarze w 1905 roku, po spaleniu przez hitlerowców w czasie II wojny światowej. I całe szczęście, bo dzięki temu, że na przełomie lat 50-tych i 60-tych ubiegłego stulecia odremontowano ją i umieszczono w niej Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, przetrwała w całkiem dobrym stanie. Ostatni remont odbył się w latach 2009-2010 i to właśnie wtedy synagoga przybrała typowy dla renesansu, różowy kolor.
W związku z tym, że we wnętrzu synagogi mieści się Ośrodek Kultury, to Wielka Sala służy za salę koncertową.
Nadal wyeksponowany jest Aron ha-kodesz, czyli obramowanie szafy ołtarzowej służącej do przechowywania zwojów Tory.
Ponad Aron ha-kodeszem znajduje się napis po hebrajsku: "Stawiam Pana przed sobą zawsze". Podłoga, jak we wszystkich synagogach, jest obniżona względem wejścia.
Strop ma charakter sklepienia klasztornego, z lunetami, czyli okienkami wpuszczającymi światło do sali modlitw.
Poniżej stropu zachował się sztukateryjny gzyms oraz kilka symboli Judaizmu: menora, dzban i misa (znak lewitów) oraz owoc granatu (znak Ziemi Obiecanej).
Wielką Salę otaczały parterowe babińce, dziś mieszczące wystawę fotografii pokazujących przedwojenne wnętrza synagogi oraz jej wygląd przed odbudową:
Można tu zobaczyć chociażby drewnianą bimę z żelazną balustradą i tynki pokryte polichromiami:
Przed wejściem do synagogi znajduje się tablica z 1991 roku, która w języku polskim, jidysz i hebrajskim informuje o dawnym przeznaczeniu budynku:
Do Ośrodka Kultury i sali modlitw można wejść w godzinach pracy instytucji bezpłatnie.
Podsumowując: serdecznie polecam zajrzenie do dawnej synagogi w Szczebrzeszynie!
Przypominam także teksty o innych odwiedzonych przeze mnie synagogach: w Tykocinie na Podlasiu (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/01/wielka-synagoga-w-tykocinie-25.html ) i świętokrzyskie, w Kielcach (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/07/synagoga-w-kielcach-13-maja-2023-roku.html ), w Chęcinach (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/04/synagoga-w-checinach-9-marca-2024-roku.html ), w Chmielniku (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/02/synagoga-w-chmielniku-10-lutego-2024.html ) i ruiny synagogi w Nowym Korczynie (https://dariipodroze.blogspot.com/2024/07/synagoga-w-nowym-korczynie-11-maja-2024.html ).
A co jeszcze zwiedziłam w okolicach Zamościa i na Roztoczu? https://dariipodroze.blogspot.com/2024/09/zamosc-i-roztocze-5-8-wrzesnia-2024-roku.html .
Komentarze
Prześlij komentarz