Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach 24 lutego 2024 roku

O Muzeum Przyrody i Techniki "Ekomuzeum" im. Jana Pazdura w Starachowicach słyszałam wiele dobrego, przede wszystkim ze względu na to, że znajduje się ono na Świętokrzyskim Szlaku Zabytków Techniki, a to jeden z moich ulubionych szlaków, ponieważ dowodzi, że Ziemia Kielecka - jako Staropolski Okręg Przemysłowy - przez stulecia wyróżniała się na tle całego kraju niewątpliwym rozwojem technicznym, a zabytków o tym przypominających do dziś przetrwało mnóstwo. Przyszła wreszcie pora na wycieczkę do Starachowic, przedstawiam relację ze zwiedzania Muzeum:

Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach mieści się na terenie dawnej huty. Zasadniczą jej częścią jest Wielki Piec z 1899 roku - jedyny w Europie i jeden z nielicznych na świecie z zachowanym kompletnym ciągiem technologicznym. Stało się to możliwe dzięki wieloletniemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków w Kielcach, doktorowi Andrzejowi Michałowskiemu, który zdecydował o wpisaniu obiektu na listę zabytków i objęciu go w ten sposób ochroną prawną już w 1966 roku, choć Zakład Wielkopiecowy wciąż działał do roku 1968. Konserwator zdawał sobie sprawę z wagi obiektu w skali świata, dzięki czemu przetrwał on do dziś. Swoją drogą doktor Michałowski w latach 60-tych uratował całe mnóstwo obiektów na terenie ówczesnego województwa kieleckiego, zachęcam do zgłębienia jego biografii.

Muzeum zwiedza się z przewodnikami, którzy w sposób przystępny przedstawiają założenia, dane techniczne i ciekawostki o Zakładzie Wielkopiecowym. Zwiedzanie rozpoczyna się o każdej pełnej godzinie w czasie pracy obiektu. Obejrzałam torowiska kolejowe służące do transportu materiału, wieżę gichtową dostarczającą materiał niezbędny do wytopu surówki w piecu i wiele innych urządzeń:

Abstrahując od historycznego i naukowego znaczenia Zakładu Wielkopiecowego, jest to także raj dla fotografów lubujących się w klimatach industrialnych:

Na terenie Zakładu organizowane są warsztaty, koncerty, spektakle teatralne:

W jednym z budynków przygotowano Wystawę Paleontologiczną - wszystko za sprawą licznych skamieniałości i śladów dinozaurów przetrwałych na terenie województwa świętokrzyskiego: Zachełmia, Sołtykowa, Wierzbicy, Bałtowa. Na Wystawie zaprezentowano oryginalne odciski wraz z odtworzonymi figurami mezozoicznych zwierząt, całość wzbogacają liczne tablice edukacyjne i informacyjne:

Skoro Starachowice, to nie mogło zabraknąć w Muzeum wystawy poświęconej samochodom ciężarowym Star produkowanym przez dziesięciolecia właśnie w tym mieście. Do najciekawszych zabytkowych pojazdów prezentowanych w Muzeum należą: pierwszy Star, jeszcze z lat 20-tych XX wieku, Star Papamobile wyprodukowany na pielgrzymkę Jana Pawła II do Polski w 1979 roku czy Star z rajdu Paryż-Dakar z 1988 roku:

W sezonie letnim oprócz wyżej wymienionych wystaw zwiedza się także pozostałości po wcześniejszym Zakładzie Wielkopiecowym z 1841 roku, zabytkową Maszynę Parową, jedną z największych na świecie oraz wystawę górniczą. Trzeba będzie wrócić, tym bardziej, że wówczas możliwa jest także przejażdżka Starachowicką Kolejką Wąskotorową 😁

Na koniec warto jeszcze przybliżyć sylwetkę patrona Muzeum, profesora Jana Pazdura. Był on historykiem techniki, orędownikiem powołania wielu muzeów techniki i przemysłu na terenie Polski, członkiem Międzynarodowego Komitetu Zachowania Dziedzictwa Przemysłowego, członkiem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Ziemia Kielecka i zabytki doliny rzeki Kamiennej były jego "oczkami w głowie". Profesor zmarł niespełna rok po otwarciu starachowickiego Muzeum w 2001 roku.

Podsumowując: gorąco zachęcam do zwiedzenia Muzeum Przyrody i Techniki "Ekomuzeum" w Starachowicach, aby poznać dziedzictwo Ziemi Kieleckiej i Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Bilety normalne poza sezonem letnim kosztują kilkanaście złotych, w szczycie sezonu niespełna 30 zł. Zimą zwiedzanie zajmuje około godzinę, latem do dwóch godzin.

Jeśli lubicie przemysłowe atrakcje, polecam także ruiny Huty "Józef" w podkieleckim Samsonowie (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/03/ruiny-huty-jozef-w-samsonowie-koo-kielc.html), fanom historii górnictwa polecam Muzealną Izbę Górnictwa Kruszcowego u podnóża góry Miedzianki (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/08/rezerwat-gora-miedzianka-12-sierpnia.html), a sympatykom dinozaurów rezerwat Zachełmie koło Kielc ze śladami tetrapoda (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/06/rezerwat-zachemie-3-czerwca-2023-roku.html) i rezerwat Gagaty Sołtykowskie blisko Końskich ze śladami teropodów (https://dariipodroze.blogspot.com/2023/06/rezerwat-gagaty-sotykowskie-8-czerwca.html).